Kan basıncı genel sağlığın kritik bir göstergesidir, ancak çoğu kişi bunun ne olduğunu, nasıl ölçüldüğünü ve anormal kan basıncı düzeyleriyle ilişkili potansiyel tehlikeleri tam olarak anlayamaz. Arterler (atar damarlar) kanı kalpten vücudun geri kalanına taşıyan kan damarlarıdır. Kan basıncı, kalp kanı vücuda pompalarken dolaşımdaki kanın atardamarların duvarlarına uyguladığı kuvveti ifade eder. Oksijen ve besinlerin organ ve dokulara iletilmesini sağlayan kritik bir fizyolojik parametredir. Ölçülen tansiyon (kan basıncı) iki sayıyla (basınç birimi olan mmHg ile) ifade edilir. Kan basıncı sayıları, kalp döngüsünün iki önemli aşaması sırasında arterlerdeki kanın gücünü temsil eder. Kalp kasıldığında (“sistol” adı verilen bir olay), kanı arterlere (atardamarlara) doğru iter. Bu, arterler içindeki basıncın yükselmesine neden olur. Aktif kalp kasılması sırasında ulaşılan en yüksek kan basıncına sistolik kan basıncı (daha yüksek ve üstteki sayı) denir. Kalp atışlar arasında dinlenme halindeyken (kanla dolduğunda) oluşan basınç diyastolik (alttaki düşük olan sayı) kan basıncıdır. Bu değerler genellikle büyük ve küçük tansiyon olarak bilinir. Sağlıklı kişilerde normal kan basıncının genellikle 120/80 mmHg civarında olduğu (sistolik basınç 120 ve diyastolik basınç 80) kabul edilir. Bu değerler yaşa, cinsiyete, bireysel sağlık faktörlerine göre ve günün çeşitli saatlerinde değişebilir, dalgalanabilir. Çoğu yetişkin için kan basıncının genellikle 120/80 mmHg’nin altında olması arzu edilir ve optimal sağlık için bu kadar iyi bir kan basıncını korumak çok önemlidir. Pre-hipertansiyon (hipertansiyon öncesi) seviyelerinde sistolik basınç 120-139, diyastolik basınç 80-89’dur. Hipertansiyon (yüksek tansiyon), evre 1’de sistolik basınç 140-159 ve diyastolik basınç 90-99’dur. Hipertansiyon, 2.evrede sistolik basınç 160 veya daha yüksek, diyastolik basınç 100 ve üzerindedir. Yüksek tansiyonun 3. evresinde ise büyük olan değer (sistolik basınç) 180, küçük olan değer (diyastolik basınç) 110 mmHg ya da üzerindedir. Bu değerler aşılmış ise organların zarar gördüğü, hayati tehlike arz eden ciddi bir boyuta ulaşmış demektir.

Portakal Suyu İçmek Yüksek Tansiyon Riskini Azaltıyor

Yüksek tansiyonla bağlantılı risklerle mücadele etmek için yüksek tansiyonu kontrol etmek önemlidir. Sağlıklı bir diyet kan basıncını kontrol etmek için etkili bir stratejidir. Yüksek tansiyon veya hipertansiyon ile bağlantılı komplikasyonlarla mücadele etmek acil dikkat gerektirir. Tedavi edilmeyen, kontrolsüz yüksek tansiyon; kalp hastalığı, kalp krizi, inme, böbrek yetmezliği, görme sorunları ve vücuttaki kan damarlarında hasar riskinin artması gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Diyet, kan basıncı sayılarını kontrol etmede önemli bir rol oynar. Bazı yiyecekler kan basıncı üzerinde olumlu etki bırakabilir ve kalp sağlığını iyileştirebilir. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri yardımcı olsa da, hipertansiyonu olan kişilerin %80’inden fazlası bunun için bir ilaç kullanmaktadır.

Portakal Suyu ve Flavonoidler

Çalışmalara göre hipertansiyonun erken evrelerinde her gün bir ya da iki bardak portakal suyu içmek kan basıncını düşürebilir, ileride ilaç ihtiyacını ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Bazı toplumlarda genellikle kahvaltıda tüketilen portakal suyunun sağlıklı kan basıncı değerlerini yönetmeye yardımcı olabilecek bazı besin maddeleri ve özellikleri vardır. C vitamini açısından zengin olan meyve, metabolizmayı ve kalp sağlığını desteklediği ve kişiyi daha sağlıklı ve formda tuttuğu bilinen potasyum, magnezyum, karbonhidrat, folat (B9 vitamini), B6 vitamini (piridoksin) ve doğal turunçgil bioflavonoidleri sağlar. Flavonoidler vücutta antioksidan görevi gören, serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı koruma sağlayan bitki kimyasallarıdır. Araştırmalar portakal, mandalina, limon, misket limonu ve greyfurt gibi turunçgillerde bulunan flavonoid adı verilen kimyasal maddelerin, özellikle hesperidin’in, yüksek tansiyonu olan kişilerde kan basıncını düşürmede rol oynadığını göstermiştir. Portakal suyu, tansiyon değerlerini düşürmek isteyenler için greyfurt ve diğer narenciye suyu seçeneklerine kıyasla daha iyi bir seçim olabilir çünkü özellikle greyfurt farklı ilaç türlerini etkileme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, yüksek tansiyon veya başka bir durum için ilaç kullanan kişiler greyfurt yemeden önce mutlaka doktora danışmalıdır.

Portakal Suyu Üzerine Araştırmalar

Portakal suyu doğal olarak litre başına 690 miligram (mg/L) hesperidin içerir. Araştırmacılar, 12 hafta boyunca hem %100 portakal suyunun hem de hesperidinle zenginleştirilmiş portakal suyunun (1200 mg/L), pre-hipertansif veya evre 1 hipertansif kişilerde sistolik kan basıncını etkili bir şekilde düşürdüğünü tespit etmiştir. Bu sonuca, Ocak 2016- Haziran 2017 arasında araştırmaya katılmak için müracaat eden, Pre- veya evre 1 hipertansiyonu olan, yaşları 18 ila 65 arasında değişen 159 yetişkin (53 kadın ve 106 erkek) 12 hafta boyunca gözlemledikten sonra ulaşılmıştır. Hipertansif ya da hipertansiyon öncesi yetişkinlerden oluşan katılımcılar üç gruba ayrılmıştır. Her gruptaki katılımcılar günde 500 ml (yaklaşık iki bardak) %100 portakal suyu, hesperidin ilavesiyle zenginleştirilmiş %100 portakal suyu ya da portakal suyuyla aynı kalori, C vitamini ve sitrik asit içeriğine sahip bir kontrol içeceği içmiştir. Bu sürenin sonunda, ilk iki grubun (portakal suyu veya zenginleştirilmiş portakal suyu tüketen katılımcıların) sistolik kan basıncı, kontrol içeceği verilenlere kıyasla önemli ölçüde düşmüştür. Portakal suyu için ortalama 6,35 milimetre cıva (mmHg) ve zenginleştirilmiş portakal suyu için 7,36 mmHg azalma gerçekleşmiştir. İlave hesperidin ile zenginleştirilmiş portakal suyu içenler, sistolik ve diyastolik kan basıncı arasındaki fark olan nabız basıncında da düşüş göstermiştir. Sonuç olarak normal portakal suyu ve zenginleştirilmiş portakal suyu benzer faydalar sağlar.

Araştırmacılar ayrıca çalışma boyunca katılımcıların iltihaplanma belirteçlerini de takip etmiş, portakal suyu tüketmenin, kalp hastalığının bir biyolojik belirteci olan kandaki homosisteinde bir düşüşe ve iltihaplanmada bir azalmaya neden olabileceğini bulmuştur. Bu da onları hesperidin’in kronik iltihap semptomlarını hafifletebileceğine inandırmıştır. Önceki araştırmalar aynı zamanda bir yıl boyunca her gün aynı miktarda portakal suyu içmenin katılımcıların genel kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olduğunu da ortaya çıkarmıştır.

Portakal Suyu İçmek Yüksek Tansiyon Riskini Azaltıyor

Not: Sistolik kan basıncı >120 mmHg, ailede kardiyovasküler hastalık öyküsü veya kronik hastalık kanıtı olmayan, antihipertansif, hiperlipemi veya anti-lipemik ilaç kullanmayan, sigara içme alışkanlığı olmayan, antioksidan veya vitamin takviyeleri kullanmayan, alkol kullanmayan, anemisi olmayan katılımcılar üzerinde çalışma yapılmıştır. Katılımcılar çalışmaya katılmadan önce bilgilendirilmiş, onam formunu imzalamışlardır.